در این بخش می خواهیم اجزای تشکیل دهنده تابلو برق را بشناسیم و پس از آن به انواع آن از لحاظ جابجایی بپردازیم.
اجزاء تشکیل دهنده تابلو برق
عناصری که در تابلوی برق قرار داده می شوند ، تمام لوازمی هستند که در یک مدار الکتریکی جای می گیرند. این عناصر عبارتنداز:
۱- کنتاکتور (Contactor):
اگر بخواهیم که یک مدار را از راه دور قطع و وصل کنیم ، از کنتاکتور استفاده می نماییم.
۲- بی متال (Bimetal):
اگر جریان زیادی بخواهد از مدار عبور کند ، بی متال دستور قطع این جریان را می دهد.
۳- کلید ها:
کلید ها تقریبا برای همه آشنا هستند. وسیله هایی که مسئولیت قطع و وصل مدار را بر عهده دارند. اگر بخواهیم از مهمترین انواع کلید ها نام ببریم می توانیم از فلوتر سوئیچ ، سلکتوری و بوش باتون ، کلیدهای غلتکی و میکروسوئیچ یاد کنیم.
۴- رله (Relay):
هنگامی که عوامل مشکل زا و یا خطاهای گوناگون در مدار رخ می دهد ، نیاز به فرمان قطع یا وصل در تابلو برق داریم. این کار توسط رله ها انجام می گیرد. رله ها دارای انواع گوناگونی هستند که از بین آنها می تواند به رله ی کنترل بار ، رله ی کنترل فاز و رله ی زمانی (تایمر) اشاره کرد.
۵- عناصر مربوط به اندازه گیری:
از این نوع تجهیزات برای برآورد بعضی از پارامترها استفاده می شود. برخی از این ابزارها وات متر ، فرکانس متر ، آمپر متر و ولت متر هستند.
۶- ترانس جریان (CT) و ترانس ولتاژ (PT):
این وسایل به منظور کاهش و افزایش جریان یا ولتاژ در تابلو برق به کار گرفته می شوند.
۷- بدنه:
برای احاطه کردن تجهیزات موجود در تابلو برق ، به بدنه ی آن نیاز است.
۸- هادی های ارتباطی:
این بزارها مسئولیت ارتباط تجهیزات با یکدیگر را بر عهده دارند و شامل سیم، شینه، کابلشو و غیره می گردند. ارتباط اگر از طریق تجهیزاتی مانند سیم و کابل صورت گیرد ، ارتباطات انعطاف پذیر و در غیر اینصورت (ارتباط از طریق تجهیزاتی مانند شینه) ارتباطات انعطاف ناپذیر نام دارند.
بیشتر بخوانید : انواع تابلو برق کدامند؟
انواع تابلو برق از لحاظ میزان جابجایی
تابلو های برق به واسطه ی عوامل مختلفی تقسیم بندی می شوند که در اینجا به بخشی از آن می پردازیم که به میزان متحرک بودن آن بستگی دارد.
– تابلو برق فیکس یا ثابت: این نوع تابلو های برق خود دارای چند زیر مجموعه هستند که به آن ها اشاره می کنیم.
۱- تابلو برق ایستاده ی چند منظوره یا Multi-Purpose: همانطور که از اسم بر می آید ، این نوع از تابلوهای برق ایستاده است و کاربرد چند منظوره دارد. می توان تجهیزات کنترل قدرت پنوماتیکی و غیره را در این تابلو ها نصب نمود.
۲- تابلو برق دیواری یا Wall Mounting: این تابلو های برق را می توان به ۲ گروه تابلو های تو کار (Flush Mounting) و تابلوهای رو کار (On Surface) تقسیم کرد.
۳- تابلو برق Rack: این تابلو ها به شکل قفسه ای هستند و محفظههای مختلف (الکترونیکی ، اندازه گیری ، مخابراتی و غیره ) بر روی آنها قابل نصب می باشند.
در اینجا لازم به ذکر یک نکته است. تابلوهای Swing نوعی از تابلوهای Rack می باشند که درب متحرک دارند. با استفاده از این درب ، شما قادر خواهید بود تا به پشت تجهیزات نیست دسترسی داشته باشید. باید اضافه کنیم که خرید تابلوهای برق Swing ، به واسطه ی داشتن درب شیشه ای ، با قیمت بالایی انجام می گیرد.
۴- تابلوبرق مدولار (Modular): این نوع از تابلوهای برق را می توان از نوع تابلوهای فیکس ایستاده ی پیشرفته دانست. در این تابلو برق ، هر فیدر به شکل یک Module نصب می شود و با صفحه ای فلزی از فیدهای بالا و پایین جدا می گردد. با توجه به نوع دسترسی به سر کابل ، این تابلوهای برق به دو گروه تفکیک می شوند: دسترسی از پشت و دسترسی از جلو. درب کناری کوچکی درکنار درب اصلی این تابلو برق قرار گرفته که کابلها را به فیدرها وصل می کند. در این نوع سلول ها ، کابل ها می توانن از بالا یا از پایین وارد شوند.
– تابلو برق کشویی یا Withdraw able: زیر مجموعه ی این نوع از تابلو برق عبارتست از:
۱- تابلو برق کنترل موتورها (Motor Control Center یا به اختصار MCC): این گونه ار تابلوهای برق برای کنترل موتورها و به شکل کشویی عرضه می شوند. قیمت تابلو برق کنترل موتورها بسیار بالا می باشد.
۲- تابلو برق مرکز قدرت (Power Center): این تابلوها که از نوع توزیعی به حساب می آیند ، اساسا ساخته شدند تا یک یا چند تابلو برق MCC را تغذیه کنند. بیشتر کلیدهایی که در این تابلوها می بینیم از نوع هوایی می باشند و بعد از پست اصلی استفاده می شوند.