همه ی ما معمولا در طول زندگی خود تجربه خرید سیم و کابل را داشته ایم این خرید می تواند گاهی چند متر سیم آنتن یا چند متر سیم نایلونی روکار یا حداکثر یک کابل دو رشته با سطح مقطع پایین باشد. افزایش بیسابقه قیمت مس، بسیاری از تولیدکنندگان و مصرفکنندگان سیم و کابل البرز الکتریک را به فکر جایگزینی آلومینیوم به جای مس انداخته است. این جایگزینی در سیستم های انتقال و توزیع نیروی برق انتخاب مناسبی است
ولی در مصارف عمومی و سیم کشیهای داخلی، بویژه در هادیهای افشان و مقاطع کوچک دارای اشکالات فنی است. گفته می شود که حجم بالایی از سیم ها و کابل های بازار ایران از استانداردهای لازم برخوردار نیستند و یکی از دلایل عمده آتش سوزی های شهری نیز اتصالی این سیم هاست. به همین علت انتخاب سیم و کابل استاندارد از اهمیت بسیار بالایی یرخوردار است. بر اساس آمارهای رسمی سازمان آتش نشانی نزدیک به ۵۰ درصد آتش سوزی ها بر اساس اتصالی کابل های ساختمان هاست.
کابل
در حقیقت نوعی هادی است که دارای پوشش عایقی است. ساختمان کابل از بخشهای مختلفی تشکیل شده است که عبارتند از
- هادی،
- عایق،
- پوسته هادی،
- پوسته فلزی،
- پر کننده،
- زره و غلاف که هریک وظیفه خاصی را به عهده دارد.
نحوه شناسایی سیم و کابل استاندارد
که اگر زرد رنگ و درخشان بود درصد مس آن قابلقبول است و سیم باکیفیت به شمار میرود جهت شناسایی استاندارد بودن سیم باید به موارد زیر دقت شود.
- بدنه سیم استاندارد، ISIRI حک شده باشد
- ضخامت روکش عایق سیم نیز باید استاندارد باشد
- اگر این ضخامت از حد استاندارد کمتر باشد سیم میتواند دچار شکست عایقی شود
- و اگر از حد استاندارد بیشتر باشد احتمال کم بودن سطح مقطع سیم وجود دارد.
- در صورت شک کردن به سطح مقطع سیم،میتوان با سیم لختکن روکش سیم را برداشت و با میکرومتر قطر یک رشته از آن را اندازه گیری کرد.
- قطر به دست آمده بر دو تقسیم میشود تا شعاع محاسبه شود.
- سپس با استفاده از فرمول سطح مقطع یک رشته و با ضرب در تعداد رشتهها سطح مقطع واقعی سیم تعیین میشود.
- جنس هادی سیم، در بیشتر موارد تقلب در مقدار خلوص مس سیم است.
بیشتر بخوانید : نقایص فرآیند اکستروژن
با نگاه به سیم میتوان به صورت تقریبی مقدار درصد مس آن تشخیص داد. بعضی از سازندگان، درون سیمها آهن اضافه میکنند. لذا جهت بررسی این موضوع، انتهای سیم را لخت میکنند و اگر زرد رنگ و درخشان بود، درصد مس آن قابل قبول است. ولی اگر رگههای سیاه رنگی دیده شد و یا سیمهای افشان آن درخشندگی لازم را نداشت، در سیم آهن به کار رفته است.
سر سیمها برای سیمهای استاندارد ساخته شدهاند. لذا سر سیم لخت را در داخل سر سیم قرار میدهند که اگر به صورت کامل در آن محکم نشد، مشخص میشود که تعداد رشتههای سیم مسی در آن سایز قابل قبول نیست.
پروانه کاربرد علامت استاندارد
تولید کنندگان سیم و کابل موظفند پروانه کاربرد علامت استاندارد را برای محصولات خود دریافت نموده و اطلاعات آن را در صورت نیاز به مصرف کنندگان ارائه نمایند.
معمولا” برای هر فرآورده واجد شرایط که دارای استاندارد مستقل ملی باشد یک پروانه صادر خواهد شد. در صنعت سیم و کابل نیز با توجه به نوع محصول و ولتاژ کاری آن استانداردهای مختلف تدوین گردیده است .
بر این اساس تمامی مشخصات ساختاری و کارکرد سیم و کابل های استاندارد باید با الزامات استاندارد مرجع مربوطه انطباق داشته باشد . بدون شک تفاوت اصلی سیم و کابل استاندارد موجود در بازار که توسط تولید کنندگان معتبر عرضه می گردد. با محصولات تقلبی در عدم انطباق ویژگی های سیم و کابل تقلبی با الزامات استاندارد می باشد.